Interpretacja indywidualna z dnia 19 stycznia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL1-2.4012.566.2022.1.SN

W związku z sprzedażą niezabudowanych działek Wnioskodawczyni nie wystąpi w charakterze podatnika podatku VAT.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług – jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

28 listopada 2022 r. wpłynął Pani wniosek z 23 listopada 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy nieuznania Pani za podatnika podatku od towarów i usług w związku ze sprzedażą niezabudowanych działek gruntu nr 1 i nr 2.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawczyni jest polskim rezydentem podatkowym, rolnikiem – prowadzącym wraz z mężem gospodarstwo rolne położone w miejscowości (…) (miejsce zamieszkania Wnioskodawczyni).

Wnioskodawczyni w wyniku spadkobrania stała się właścicielką gruntów rolnych położonych przy ulicy (…) oraz (…) w (…). Dla odziedziczonych działek prowadzona jest przez Sąd Rejonowy w (…) księga wieczysta nr (…), w skład której wchodzą działki o numerach ewidencyjnych 1, 2, 3, 4 i 5. Przedmiotowe działki zgodnie z księgą wieczystą stanowią gospodarstwo rolne.

Wnioskodawczyni stała się właścicielką nieruchomości w następujący sposób:

1.Wnioskodawczyni nabyła całość spadku po zmarłym (…) 2018 r. A – mężu kuzynki Wnioskodawczyni (dowód: postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku z (…) 2021 r.).

2.A odziedziczył wcześniej całość spadku po swojej żonie B, która zmarła (…) 2014 r. – a która widnieje w wypisie księgi wieczystej nieruchomości jako właścicielka 1/6 udziału w nieruchomości (dowód: akt poświadczenia dziedziczenia z (…) 2021 r. sporządzony przez Notariusza (…)).

3.B nabyła wcześniej całość spadku po swoim bracie – C, który zmarł (…) 2011 r. w (…), a który to widnieje jako właściciel 5/6 przedmiotowej działki w wypisie z księgi wieczystej (dowód: akt poświadczenia dziedziczenia z (…) 2021 r. sporządzony przez Notariusza (…)).

Opis dziedziczenia znajduje się także w protokole dziedziczenia z (…) 2021 r. sporządzonego przez Notariusza (…)).

Dopiero Wnioskodawczyni uporządkowała sprawy spadkowe, wobec powyższego na ten moment wpis w księdze wieczystej nieruchomości jest niezgodny ze stanem prawnym – co znajduje potwierdzenie we wpisanym w dziale III ostrzeżeniu o niezgodności, w którym jako właściciela wskazuje się Wnioskodawczynię.

W momencie nabycia przez Wnioskodawczynię, nieruchomości były już objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego zgodnie z uchwałą Rady Miejskiej w (…) nr (…). W tymże planie przedmiotowe działki przeznaczone są jako „Tereny obiektów produkcyjnych, składów i magazynów oraz zabudowy usługowej (3P/U)”.

Do Wnioskodawczyni zgłosił się potencjalny nabywca działek oznaczonych numerami 1 i 2, który poszukiwał działek w tej okolicy, na których mógłby prowadzić działalność produkcyjną/magazynową. Zainteresowany odnalazł księgę wieczystą nieruchomości i samodzielnie odnalazł jej aktualną właścicielkę – Wnioskodawczynię.

Wnioskodawczyni zamierza sprzedać zainteresowanemu nabywcy wyłącznie działki nr 1 i 2 (dalej jako „działki”). Zgodnie z wypisem z rejestru gruntów działki te w przeważającej mierze stanowią grunty orne w klasie RV i R IV oraz częściowo pastwisko i w niewielkiej części nieużytek.

Działki były, są obecnie i będą do momentu ewentualnej sprzedaży, wykorzystywane rolniczo jako łąki (regularnie koszone a siano zbierane na potrzeby własne prowadzonego gospodarstwa).

Przed sprzedażą działek Wnioskodawczyni nie występowała ani nie zamierza występować o wydanie pozwolenia na budowę ani żadnych innych pozwoleń czy uzgodnień.

Działki objęte zostały miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, wobec czego nie została ani nie zostanie wydana wobec nich decyzja o warunkach zabudowy.

W związku z planowaną sprzedażą działek nie zostały udzielone nikomu żadne pełnomocnictwa/zgody do dokonania w imieniu Wnioskodawczyni jakichkolwiek czynności w odniesieniu do nieruchomości. Działki nie były, nie są i nie będą udostępniane osobom trzecim. Wnioskodawczyni nigdy nie zajmowała się obrotem nieruchomościami, grunty te nie były przedmiotem dzierżawy ani żadnej innej umowy o podobnym charakterze.

Wnioskodawczyni nie zamierza ponosić żadnych nakładów finansowych związanych z przygotowaniem działek do sprzedaży. W szczególności Wnioskodawczyni nie zamierza „uzbrajać” działek, tj. doprowadzać do nich mediów, ani też wykonywać zagospodarowania terenu, czy wznosić ogrodzenia, wytaczać dróg. Pozostanie to w gestii nabywcy. Wnioskodawczyni nie zamierza również w jakikolwiek inny sposób ulepszać lub uatrakcyjniać wskazanych działek.

Wnioskodawczyni nie zamierza wystawiać działek na sprzedaż w serwisach ogłoszeniowych ani w żaden inny sposób informować o możliwości ich nabycia. Wnioskodawczyni nie planuje również reklamowania oferty w prasie, radiu, telewizji, na billboardach, czy w jakichkolwiek innych miejscach.

Wnioskodawczyni nie jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Ww. działki nie są i nie były wykorzystywane w działalności gospodarczej w rozumieniu art. 2 pkt 15 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, w tym w działalności rolniczej.

Wnioskodawczyni nigdy nie dokonywała z działek wymienionych we wniosku sprzedaży płodów rolnych.

Przy nabyciu działek wymienionych we wniosku nie wystąpił podatek VAT naliczony.

Jako rolnik Wnioskodawczyni nie jest podatnikiem podatku VAT, korzystając ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3.

Środki uzyskane ze sprzedaży nieruchomości Wnioskodawczyni zamierza przeznaczyć częściowo na swoje prywatne potrzeby, a częściowo na utrzymanie prowadzonego przez siebie i męża gospodarstwa rolnego położonego we wsi (…) – gmina (…).

Pytanie

Czy w przedstawionym zdarzeniu Wnioskodawczyni w związku planowaną sprzedażą działek o nr 1 i 2 występuje w charakterze podatnika podatku VAT w rozumieniu art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług?

Pani stanowisko w sprawie

Wnioskodawczyni nie będzie występować w charakterze podatnika podatku VAT, a zatem odpłatne zbycie nieruchomości przez Wnioskodawczynię nie będzie opodatkowane podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 u.p.t.u., opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Nie ulega wątpliwości, że sprzedaż nieruchomości stanowi dostawę towarów w rozumieniu tego przepisu.

Nie każda jednak dostawa polega opodatkowaniu VAT, a tylko taka dostawa, która jest dokonywana przez podatnika tego podatku.

Z kolei za podatnika uważa się osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności (art. 15 ust. 1 u.p.t.u.).

Natomiast za działalność gospodarczą uważa się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody.

Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 u.p.t.u.).

Zatem dostawa towarów będzie podlegać opodatkowaniu VAT wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działający w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji.

Przyjmuje się, iż właściwym jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.

W kontekście powyższego, nie jest podatnikiem podatku VAT ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności gospodarczej.

W niniejszej sprawie jedyną formą działalności gospodarczej jaką można by rozważać w kontekście działań podatnika, jest handel nieruchomościami. Zdaniem Wnioskodawczyni, przedmiotowa sprzedaż nie jest opodatkowana podatkiem VAT, ponieważ nie będzie wykonana w ramach działalności gospodarczej Wnioskodawczyni oraz nie wyczerpuje znamion definicji działalności podanej w art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

W wyroku z 5 maja 2016 r. (I SA/Po 225/15) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu uzasadniał korzystne z punktu widzenia Wnioskodawczyni rozstrzygnięcie w bardzo podobnej sprawie w następujący sposób: Naczelny Sąd Administracyjny, na gruncie porównywalnego stanu faktycznego i tożsamej argumentacji prawnej organu, wyjaśniał, że w kwestii opodatkowania sprzedaży działek (gruntów) przeznaczonych w planie zagospodarowania przestrzennego na cele budowlane (działek przekształconych z gruntów rolnych) wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: Trybunał, TSUE) w wyroku z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10, udzielając odpowiedzi na zadane przez Naczelny Sąd Administracyjny pytania prejudycjalne. W wyroku tym Trybunał stwierdził między innymi, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej, a sama liczba i zakres transakcji sprzedaży dokonanych nie ma charakteru decydującego.

Zakres transakcji sprzedaży nie może tym samym stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy 2006/112/WE, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Według Trybunału także okoliczności, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej sama z siebie nie jest decydująca. Nie ma takiego charakteru również długość okresu, w jakim te transakcje następowały, ani wysokość osiągniętych z nich przychodów. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.

Inaczej jest natomiast – zdaniem Trybunału – w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy 2006/112/WE. Takie aktywne działania mogą polegać na przykład na uzbrojeniu terenu albo na działaniach marketingowych. Działania takie nie należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym, w związku z czym w takiej sytuacji dostawy terenu budowlanego nie można uznać za czynność związaną ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE, jako że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy. Takie transakcje nie stanowią zaś same z siebie działalności gospodarczej w rozumieniu Dyrektywy. Trybunał zaznaczył ponadto, że dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem VAT na podstawie prawa krajowego państwa członkowskiego, jeżeli państwo to skorzystało z możliwości przewidzianej w art. 12 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE, niezależnie od częstotliwości takich transakcji oraz od kwestii, czy sprzedawca prowadzi działalność producenta, handlowca lub usługodawcy, pod warunkiem że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Sąd kasacyjny w pełni podzielił prezentowany już w orzecznictwie pogląd, że w ustawie o VAT brak jest jednoznacznego i precyzyjnego unormowania, z którego wynikałoby, że Polska skorzystała z uprawnienia określonego w art. 12 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE (poprzednio art. 4 ust. 3 VI Dyrektywy), na podstawie którego za podatnika należy uznać każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, w szczególności dokonującego pojedynczej dostawy terenu budowlanego. Wywodzenie z normy art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, że Polska skorzystała z możliwości przewidzianej w art. 12 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE nie jest możliwe w świetle orzecznictwa TSUE i samego sformułowania art. 15 ust. 2 ustawy o VAT (tak m.in. NSA w wyroku w sprawie sygn. I FSK 151/10).

Państwo członkowskie, korzystając z opcji przewidzianej w dyrektywie VAT musi to uczynić w przepisie ustawowym, mającym bezwzględną moc wiążącą, który będzie odpowiadał wymogom szczegółowości, precyzji i jasności koniecznym dla zagwarantowania pewności sytuacji prawnych i kontroli sądów krajowych. Oznacza to, że państwo członkowskie musi sformułować wyraźne unormowanie, aby mogło powoływać się na przewidziane w art. 12 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE (poprzednio art. 4 ust. 3 VI Dyrektywy) prawo, według którego za podatnika można uznać każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy, w szczególności pojedynczej dostawy terenu budowlanego (orzeczenie Trybunału w sprawie C-102/08). W dalszej kolejności Naczelny Sąd Administracyjny motywował, że w tej sytuacji, mając na uwadze powołany na wstępie wyrok Trybunału, aktualne są wywody zawarte w wyroku NSA w składzie siedmiu sędziów z 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07, wskazujące na kryteria jakimi należy kierować się przy określaniu, czy w danym przypadku mamy do czynienia z działalnością gospodarczą, czy też z zarządem majątkiem prywatnym. Stwierdzenie, czy dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik VAT wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy. Wykonanie danej czynności (w przypadku sprzedaży działki budowlanej lub przeznaczonej pod zabudowę) jednorazowo jednakże w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania jej w sposób częstotliwy nie przesądza automatycznie, że z tego tylko powodu dany podmiot staje się podatnikiem VAT. Konieczne jest bowiem ustalenie, że w odniesieniu do tej czynności występował on w charakterze podatnika, tj. jako osoba angażująca środki podobne do wykorzystywanych przez handlowca, a nie osoba wykonująca prawo własności w stosunku do tego gruntu. Przyjęcie, że dana osoba fizyczna sprzedając działki budowlane działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną), czyli stałą. W konsekwencji istotne jest to, czy z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że sprzedający w celu dokonania sprzedaży gruntów podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT co skutkuje koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu. Podjęcie, np. takich czynności jak uzbrojenie terenu, wydzielenie dróg wewnętrznych oraz działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, stanowią o takiej aktywności w zakresie obrotu nieruchomościami, które mogą wskazywać, że czynności sprzedającego przybierają formę zawodową (profesjonalną), a w konsekwencji zorganizowaną (tak też m.in. wyroki w sprawach o sygn.: I FSK 1554/10,1 FSK 1043/08,1 FSK 1289/10, I FSK 1743/11, I FSK 621/13, I FSK 774/13, I FSK 955/13, I FSK 1290/13, I FSK 1264/13, I FSK 1684/13, I FSK 1845/13,) (...).

Z przedstawionych we wniosku okoliczności nie wynika taka aktywność Wnioskodawczyni, która wykraczałaby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Wnioskodawczyni nie podejmie bowiem ciągu działań, które wskazywałyby na aktywność w zakresie obrotu nieruchomościami. Wnioskodawczyni nabyła działki w roku 2018 w wyniku spadkobrania. W momencie nabycia działki objęte były miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Do Wnioskodawczyni samodzielnie zgłosił się kupiec. Wnioskodawczyni nie podejmowała i nie zamierza podejmować żadnych profesjonalnych czynności związanych ze sprzedażą opisanych działek, czynić dodatkowych nakładów finansowych związanych z przygotowaniem działek do sprzedaży, nie zamierza dokonywać uzbrojenia działek, zagospodarowywać terenu czy wznosić ogrodzenia. Wnioskodawczyni nie prowadzi i nie będzie prowadzić działań marketingowych w celu zwiększenia atrakcyjności nieruchomości. Nie zamieści również ogłoszeń na billboardach czy w prasie z zamiarem chęci sprzedaży nieruchomości. Natomiast środki uzyskane ze sprzedaży nieruchomości, zostaną w całości przeznaczone na prywatne potrzeby Wnioskodawczyni i jej męża. Wnioskodawczyni nie zamierza również w jakikolwiek inny sposób ulepszać lub uatrakcyjniać przedmiotowych działek, działki nie były i nie będą udostępniane osobom trzecim, dla żadnej działki nie były i nie będą wydane pozwolenia na budowę , a także żadne inne pozwolenia ani decyzje. W związku z dokonanymi i planowanymi transakcjami nie zostały udzielone żadne pełnomocnictwa i zgody do dokonania jakichkolwiek czynności w odniesieniu do nieruchomości.

Całokształt powyższych okoliczności wskazuje, że brak jest przesłanek pozwalających uznać, iż planując sprzedaż działek o nr 1 i 2 Wnioskodawczyni wystąpi w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w myśl art. 15 ust. 2 ustawy.

W przedstawionym zdarzeniu nie działa jako handlowiec a poziom jej aktywności nie ma charakteru działań profesjonalnych w zakresie obrotu nieruchomościami. Podejmowane i planowane przez nią czynności stanowią jedynie racjonalny sposób zagospodarowania posiadanego majątku prywatnego. Całokształt okoliczności i ich zakres wskazuje bowiem, że będą to działania należące do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

Tym samym sprzedaż przez Wnioskodawczynię nieruchomości lub jej części będzie stanowić zwykłe wykonywanie prawa własności, a Wnioskodawczyni sprzedając nieruchomość lub jej część, stanowiącą majątek prywatny, będzie korzystać z przysługującego jej prawa do rozporządzania własnym majątkiem.

W konsekwencji, odnośnie zdarzeń przyszłych zbycia działki nr 1 i 2 Wnioskodawczyni nie będzie działała w charakterze podatnika VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, a w konsekwencji sprzedaż poszczególnych działek nie będzie opodatkowana podatkiem VAT.

Powyższe stanowisko potwierdzają także liczne interpretacje podatkowe, wydane w sprawach o bardzo podobnym stanie faktycznym. Przykładowo, wskazać można na poniższe interpretacje:

·interpretacja indywidualna z 27 sierpnia 2018 r., nr 0113-KDIPT1-3.4012.61.2018.1.OS;

·interpretacja indywidualna z 8 listopada 2018 r., nr 0113-KDIPT1-3.4012.646.2018.3.MK;

·interpretacja indywidualna z 2 sierpnia 2018 r., nr 0113-KDIPT1-3.4012.509.2018.1.ALN;

·interpretacja indywidualna z 18 maja 2018 ., nr 0113-KDIPT1-3.4012.237.2018.1.MK;

·interpretacja indywidualna z 16 maja 2018 r., nr 0112-KDIL4.4012.123.2018.2.EB;

·interpretacja indywidulana z 5 grudnia 2019 r., nr 0114-KDIP3-3.4011.468.2019.2.AK;

·interpretacja indywidulana z 28 lipca 2021 r., nr 0113-KDIPT1-3.4012.288.2021.2.AG.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku – jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

W świetle art. 2 pkt 6 ustawy:

Należy więc przyjąć, że w oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie nieruchomości gruntowej (działki), traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Na mocy art. 2 pkt 22 ustawy:

Należy jednak wskazać, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Dla ustalenia, czy osoba dokonująca transakcji sprzedaży nieruchomości (w tym udziałów w nieruchomości) jest podatnikiem podatku VAT istotne jest stwierdzenie, że prowadzi ona działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Z przytoczonych regulacji wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te powinny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów, jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zatem dostawa towarów, w tym udziałów w gruncie podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotne dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy, mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Zasadne jest zatem wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, aportu, darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.

Należy mieć na uwadze, że dla uznania danego majątku za prywatny, istotny jest sposób jego wykorzystania i charakter działań podejmowanych w odniesieniu do niego w całym okresie posiadania przez dany podmiot. Aby majątek uznać za prywatny musi być on w całym okresie posiadania wykorzystywany wyłącznie do celów prywatnych. Potwierdził to Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w orzeczeniu w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej wyłącznie do celów prywatnych. „Majątek prywatny”, to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2005 r. sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny, to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Każdy, kto dokonuje czynności, które zmierzają do wykorzystania towaru (np. nieruchomości) dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, powinien być uznany za podatnika tego podatku. Tym samym, wykorzystywanie majątku prywatnego stanowi również działalność gospodarczą, jeżeli jest dokonywane dla celów zarobkowych. Podstawowym kryterium dla opodatkowania sprzedaży, w tym również udziałów w nieruchomości, jest ustalenie m.in. czy majątek został nabyty i faktycznie wykorzystany na potrzeby osobiste, czy też z przeznaczeniem do działalności gospodarczej.

W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Zatem w kwestii opodatkowania sprzedaży działek istotne jest, czy w danej sprawie Wnioskodawczyni w celu dokonania sprzedaży gruntów podejmie aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania Jej za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Przejawem takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą, sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C‑181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie – zdaniem Trybunału – okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.

Co istotne – jak wskazał TSUE – dla uznania, że czynność sprzedaży działek następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym nie ma znaczenia fakt, że podmiot dokonujący dostawy jest „rolnikiem ryczałtowym”. Według TSUE, sprzedaż działek przekształconych z rolnych na budowlane nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, jeżeli następuje w ramach zarządzania majątkiem prywatnym. Trybunał orzekł, że „osoby fizycznej, która prowadziła działalność rolniczą na gruncie nabytym ze zwolnieniem z podatku od wartości dodanej i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego niezależnej od woli tej osoby w grunt przeznaczony pod zabudowę, nie można uznać za podatnika podatku od wartości dodanej w rozumieniu prawa UE, kiedy dokonuje ona sprzedaży tego gruntu, jeżeli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym tej osoby”.

Inaczej jest natomiast – wyjaśnił Trybunał – w przypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy.

W rozumieniu powyższych twierdzeń pomóc mogą zapisy orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07, w myśl którego formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, a także okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, czy w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku VAT.

Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

Ze wskazanych regulacji wynika, że w świetle definicji zawartej w art. 15 ustawy, dla uznania określonych zachowań danego podmiotu za działalność gospodarczą istotne znaczenie ma ich zorganizowany charakter. Przy czym, taka działalność wystąpi również w przypadku wykorzystywania towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Zatem dostawa towarów (w tym gruntów) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego tej dostawy, można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu przez niego statusu podatnika.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawczyni nie jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT – jest rolnikiem, prowadzącym wraz z mężem gospodarstwo rolne. Jako rolnik Wnioskodawczyni korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy.

Wnioskodawczyni w wyniku spadkobrania stała się właścicielką gruntów rolnych (nabyła całość spadku po zmarłym mężu kuzynki).

Dla odziedziczonych działek prowadzona jest księga wieczysta, w skład której wchodzą działki o numerach ewidencyjnych 1, 2, 3, 4 i 5. Działki zgodnie z księgą wieczystą stanowią gospodarstwo rolne.

W momencie nabycia przez Wnioskodawczynię, nieruchomości były już objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego i są w nim przeznaczone są jako „Tereny obiektów produkcyjnych, składów i magazynów oraz zabudowy usługowej (3P/U)”.

Do Wnioskodawczyni zgłosił się potencjalny nabywca działek oznaczonych numerami 1 i 2, który poszukiwał działek w tej okolicy, na których mógłby prowadzić działalność produkcyjną/magazynową. Zainteresowany odnalazł księgę wieczystą nieruchomości i samodzielnie odnalazł jej aktualną właścicielkę – Wnioskodawczynię.

Wnioskodawczyni zamierza sprzedać zainteresowanemu wyłącznie działki nr 1 i 2.

Działki były, są obecnie i będą do momentu ewentualnej sprzedaży, wykorzystywane rolniczo jako łąki (regularnie koszone a siano zbierane na potrzeby własne prowadzonego gospodarstwa). Wnioskodawczyni nigdy nie dokonywała z działek sprzedaży płodów rolnych.

Przed sprzedażą działek Wnioskodawczyni nie występowała ani nie zamierza występować o wydanie pozwolenia na budowę ani żadnych innych pozwoleń czy uzgodnień.

Nie została ani nie zostanie wydana wobec działek decyzja o warunkach zabudowy.

W związku z planowaną sprzedażą działek nie zostały udzielone nikomu żadne pełnomocnictwa/zgody do dokonania w imieniu Wnioskodawczyni jakichkolwiek czynności w odniesieniu do nieruchomości.

Działki nie były, nie są i nie będą udostępniane osobom trzecim. Wnioskodawczyni nigdy nie zajmowała się obrotem nieruchomościami, grunty te nie były przedmiotem dzierżawy ani żadnej innej umowy o podobnym charakterze.

Wnioskodawczyni nie zamierza ponosić żadnych nakładów finansowych związanych z przygotowaniem działek do sprzedaży. W szczególności Wnioskodawczyni nie zamierza „uzbrajać” działek, tj. doprowadzać do nich mediów, ani też wykonywać zagospodarowania terenu, czy wznosić ogrodzenia, wytaczać dróg. Pozostanie to w gestii nabywcy. Wnioskodawczyni nie zamierza również w jakikolwiek inny sposób ulepszać lub uatrakcyjniać wskazanych działek.

Wnioskodawczyni nie zamierza wystawiać działek na sprzedaż w serwisach ogłoszeniowych ani w żaden inny sposób informować o możliwości ich nabycia. Wnioskodawczyni nie planuje również reklamowania oferty w prasie, radiu, telewizji, na billboardach, czy w jakichkolwiek innych miejscach.

Ww. działki nie są i nie były wykorzystywane w działalności gospodarczej w rozumieniu art. 2 pkt 15 ustawy, w tym w działalności rolniczej.

Przy tak przedstawionym opisie sprawy wątpliwości Wnioskodawczyni dotyczą ustalenia, czy w związku z planowaną sprzedażą niezabudowanych działek gruntu nr 1 i nr 2 wystąpi w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.

Dostawa towarów (np. gruntów) podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana jest przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działający w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy. Dopiero po zdefiniowaniu podmiotu jako podatnika VAT – co do zasady – mają dla określenia jego praw i obowiązków zastosowanie przepisy ustawy.

Należy ustalić, czy w odniesieniu do opisanej czynności sprzedaży działek Wnioskodawczyni będzie spełniała przesłanki do uznania Jej za podatnika podatku od towarów i usług.

Uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

W kontekście powyższych rozważań istotna jest więc ocena, czy z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że Wnioskodawczyni podejmie działania charakterystyczne dla profesjonalnego obrotu nieruchomościami. Ocena ta powinna przy tym uwzględniać nie tylko samodzielne znaczenie poszczególnych kryteriów kwalifikacji określonych działań jako cech charakteryzujących działalność handlową, ale też brać pod uwagę całokształt tychże działań, ich wzajemne uzupełnianie się i przydatność z punktu widzenia tego rodzaju działalności gospodarczej.

Mając na uwadze powołane przepisy należy stwierdzić, że z zawartego we wniosku opisu sprawy nie wynika taka aktywność Wnioskodawczyni, która wykraczałaby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Nie wystąpi bowiem ciąg zdarzeń, które jednoznacznie przesądzą, że sprzedaż wskazanych we wniosku działek wypełni przesłanki działalności gospodarczej. Wnioskodawczyni nie podjęła i nie podejmie takich aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców. Wnioskodawczyni nie podejmowała i nie podejmie żadnych czynności zmierzających do podniesienia wartości gruntu (udziałów).

Zatem brak będzie przesłanek pozwalających uznać Wnioskodawczynię za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w myśl art. 15 ust. 2 ustawy. Tym samym sprzedaż przedmiotowych działek nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.

W konsekwencji dokonując planowanej sprzedaży niezabudowanych działek gruntu nr 1 i nr 2 Wnioskodawczyni będzie jedynie korzystała z przysługującego Jej prawa do rozporządzania własnym majątkiem.

Podsumowując, w związku z planowaną sprzedażą niezabudowanych działek gruntu nr 1 i nr 2 Wnioskodawczyni nie wystąpi w charakterze podatnika podatku VAT.

Tym samym stanowisko Wnioskodawczyni uznano za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego, Pani ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym jego przedstawieniem. Zatem, wydając przedmiotową interpretację Organ oparł się na wynikającym z treści wniosku opisie zdarzenia przyszłego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Pani wniosku (pytania). Inne kwestie przedstawione we własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być rozpatrzone zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, w myśl którego:

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).