Interpretacja indywidualna z dnia 30 stycznia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL2-2.4011.794.2022.4.IM

Powstanie obowiązku podatkowego z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

Dnia 8 października 2022 r. wpłynął Pana wniosek z 8 października 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełnił go Pan pismem z 17 października 2022 r. (wpływ 19 października 2022 r.) oraz – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 23 stycznia 2023 r. (wpływ 25 stycznia 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą oraz posiada na terenie Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczony obowiązek podatkowy.

Wnioskodawca prowadzi dokumentację księgową w formie podatkowej księgi przychodów i rozchodów, o której mowa w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 29 grudnia 2019 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

Wnioskodawca wybrał sposób opodatkowania w formie tzw. podatku liniowego, tj. o którym mowa w art. 30c u.p.d.o.f.

Wnioskodawca prowadzi działalność m.in. w zakresie doradztwa oraz pośrednictwa w transakcjach z szeroko pojętego rynku usług budowlanych i usług w zakresie wykonawstwa robót budowlanych. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca zawiera umowy o współpracy, w ramach których zobowiązuje się do:

1)poszukiwania klientów/nabywców usług i towarów swoich kontrahentów;

2)promocji ofert kontrahentów;

3)rekomendowania kontrahentów i ich ofert wśród ostatecznych klientów/nabywców;

4)zwiększenia możliwości zawarcia umowy pomiędzy kontrahentem oraz ostatecznym klientem/nabywcą;

5)udzielania bieżących konsultacji technicznych i jakościowych zarówno na etapie ofertowania, jak i realizacji umów;

6)doradzania w zakresie doboru technologii wykonawczych;

7)nadzoru nad prawidłowością realizowanych dostaw/świadczonych usług;

8)podejmowania czynności mających na celu dążenie do terminowej zapłaty przez klienta końcowego na rzecz kontrahenta.

W umowach z kontrahentami wynagrodzenie ustalane jest w sposób prowizyjny na zasadzie x – tj. wynagrodzenie należne jest tylko w przypadku ziszczenia się następujących przesłanek:

1)zawarcia umowy pomiędzy kontrahentem oraz ostatecznym klientem/nabywcą usług lub towarów kontrahenta;

2)wykonania umowy zawartej pomiędzy kontrahentem oraz ostatecznym klientem/nabywcą usług lub towarów kontrahenta;

3)otrzymania wynagrodzenia przez kontrahenta od klienta końcowego.

W przypadku otrzymania przez kontrahenta Wnioskodawcy części wynagrodzenia od końcowego nabywcy, Wnioskodawcy należy się jedynie część wynagrodzenia. W przypadku, w którym pomimo wykonania umowy kontrahent Wnioskodawcy nie otrzymał wynagrodzenia, wynagrodzenie Wnioskodawcy nie jest należne do czasu faktycznego otrzymania wynagrodzenia przez kontrahenta Wnioskodawcy.

Wynagrodzenie Wnioskodawcy rozliczane jest w cyklach miesięcznych na podstawie kwot faktycznie otrzymanych przez kontrahenta Wnioskodawcy od klienta końcowego. Strony nie przewidziały zwłaszcza zapłaty za realizację poszczególnych czynności (tj. np. przygotowania oferty, podpisania umowy).

Płatność należna jest tylko i wyłącznie w przypadku faktycznego otrzymania kwoty przez kontrahenta – tylko w takim zakresie i w takim znaczeniu strony przewidziały płatności częściowe za wykonanie usługi.

Co istotne, w stanie faktycznym sprawy jednym z obowiązków Wnioskodawcy jest dążenie do zapłaty przez końcowego klienta. Po wykonaniu elementu usługi w postaci pozyskania kontraktu, asystowania w podpisaniu umowy, czy wreszcie doradztwa na etapie realizacji kontraktu rola Wnioskodawcy nie jest bierna, a jego działania nie kończą się w tym momencie. Wręcz przeciwnie, jednym z elementów stosunku zobowiązaniowego łączącego Wnioskodawcę oraz kontrahenta jest obowiązek podejmowania działań zmierzających do terminowej i pełnej zapłaty przez klienta końcowego. Kontrahent, rozpoczynając współpracę, liczy na to, że kontakty handlowe Wnioskodawcy z końcowym klientem nie tylko ułatwią zawarcie umowy i jej sprawne wykonanie, lecz również terminową zapłatę, co w branży budowlanej, w której występują liczne zatory płatnicze i nieterminowość płatności, stanowi bardzo istotny element usługi Wnioskodawcy. Zaufanie wszystkich uczestników procesu budowalnego do Wnioskodawcy stanowi istotną wartość usługi Wnioskodawcy, który w przypadku takiej konieczności podejmuje rozmowy ze stronami, wyjaśnia wątpliwości, monituje dokonanie płatności, prowadzi negocjacje między stronami w zakresie dokonywanych płatności.

Strony wprost w umowie przewidują, iż doprowadzenie do realizacji płatności przez klienta końcowego na rzecz kontrahenta stanowi element usługi Wnioskodawcy. Wnioskodawca nie wystawia faktury wcześniej niż w chwili zrealizowania usługi oraz nie otrzymuje należności wcześniej niż przed otrzymaniem wynagrodzenia przez kontrahenta od końcowego wykonawcy.

Umowy opisane w treści niniejszego wniosku były zawierane przed dniem złożenia niniejszego wniosku, jak również będą, zgodnie z zamiarem podatnika zawierane w przyszłości, stąd Wnioskodawca zwraca się o udzielenie odpowiedzi zarówno w zakresie stanu faktycznego niniejszej sprawy, jak i zdarzenia przyszłego, mając na względzie różny zakres ochrony wydanej interpretacji indywidualnej w niniejszym względzie.

W piśmie stanowiącym uzupełnienie wniosku udzielił Pan odpowiedzi na następujące pytania.

Czy jest Pan czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT?

Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku VAT.

Jednoznaczne wskazanie, jaka usługa jest/będzie przedmiotem umowy zawartej między Panem a kontrahentem w ramach zawartej umowy o współpracę. Czy jest/będzie to jedna kompleksowa usługa? Jeśli tak, to jaka? Które ze świadczeń ma/będzie miało charakter dominujący? Czy pozostałe świadczenia mają/będą miały charakter pomocniczy, poboczny?

Jeżeli przedmiotem zawartej umowy o współpracę nie jest kompleksowa usługa, to proszę wskazać jakie usługi w ramach umowy są wykonywane (proszę je nazwać)?

Świadczona usługa ma charakter kompleksowy. Wnioskodawca wskazuje, iż charakter dominujący ma świadczenie pośrednictwa, gdyż wynagrodzenie jest uzależnione od pozytywnego sfinalizowania transakcji. Niezależnie od jakości innych świadczeń (przykładowo doradztwa), z punktu widzenia nabywcy, zasadnicze znaczenie ma fakt dojścia do skutku transakcji oraz otrzymanie wynagrodzenia.

Czy oprócz wskazanego wynagrodzenia x otrzymuje Pan z tytułu świadczenia usług objętych umową o współpracy również inne wynagrodzenie? Jeżeli tak, to kiedy otrzymuje, jakie i z jakiego tytułu (za jakie czynności)?

Wnioskodawca oprócz wskazanego wynagrodzenia x nie otrzymuje z tytułu świadczenia usług objętych umową o współpracy żadnego innego wynagrodzenia.

W opisie sprawy wskazał Pan, że „W umowach z kontrahentami wynagrodzenie ustalane jest w sposób prowizyjny na zasadzie x – tj. wynagrodzenie należne jest tylko w przypadku ziszczenia się następujących przesłanek:

1)zawarcia umowy pomiędzy kontrahentem oraz ostatecznym klientem/nabywcą usług lub towarów kontrahenta;

2)wykonania umowy zawartej pomiędzy kontrahentem oraz ostatecznym klientem/nabywcą usług lub towarów kontrahenta;

3)otrzymania wynagrodzenia przez kontrahenta od klienta końcowego”.

W związku z powyższym, proszę wskazać:

·co jest przedmiotem umowy zawartej pomiędzy kontrahentem a ostatecznym klientem/nabywcą usług lub towarów kontrahenta?

·z jakiego tytułu kontrahent otrzymuje wynagrodzenie od klienta końcowego?

Przedmiotem umowy zawartej pomiędzy kontrahentem a ostatecznym klientem jest nabywanie szeroko pojętych towarów budowalnych oraz usług budowalnych. Kontrahent otrzymuje wynagrodzenie z tytułu sprzedaży towarów budowalnych lub sprzedaży usług budowalnych.

Na czym polega świadczona przez Pana usługa nadzoru nad prawidłowością realizowanych dostaw/świadczonych usług?

Usługa nadzoru nad prawidłowością realizowanych dostaw/świadczenia usług polega na weryfikacji jakości towarów i usług, w tym ich zgodności z umową.

Co ma miejsce w pierwszej kolejności – w związku z zawieraniem umów o współpracę z kontrahentami i otrzymaniem przez kontrahentów zapłaty od końcowego nabywcy – wystawienie przez Pana faktury za wykonanie usługi, czy otrzymanie wynagrodzenia za wykonanie tej usługi?

Pierwsze ma miejsce otrzymanie wynagrodzenia za wykonanie usługi.

Pytanie

Kiedy na gruncie przepisów u.p.d.o.f. w tym zwłaszcza art. 14 ust. 1 i 1c, powstaje w przypadku opisanym w stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym, obowiązek podatkowy?

Pana stanowisko w sprawie

Wg Pana opinii – w zakresie przepisów u.p.d.o.f. kwestię obowiązku podatkowego oraz chwili jego powstania w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej określa art. 14, w tym zwłaszcza jego ust. 1 i 1c.

Zgodnie z powołanym przepisem: „1. Za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług. ... 1c. Za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 1, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 1e, 1 h-1 j i 1n-1p, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień: 1) wystawienia faktury albo 2) uregulowania należności”.

W świetle powyższego aktualność zachowują uwagi Wnioskodawcy w zakresie chwili wykonania usługi.

Mając natomiast na względzie, iż w stanie faktycznym sprawy Wnioskodawca nie wystawia faktury wcześniej niż w chwili zrealizowania usługi, jak również nie otrzymuje należności wcześniej niż przez otrzymaniem wynagrodzenia przez kontrahenta od końcowego wykonawcy, należy uznać, że obowiązek podatkowy powstaje dopiero w chwili otrzymania wynagrodzenia przez kontrahenta od końcowego nabywcy.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

W myśl art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zwracam uwagę, że przychodem podatkowym są wyłącznie tylko takie wartości, które definitywnie powiększają aktywa osoby fizycznej.

Jednocześnie wskazuję, że za przychód podatkowy w rozumieniu przepisów prawa podatkowego mogą zostać uznane tylko takie przysporzenia podatnika, które mają charakter definitywny, tj. w sposób bezzwrotny i trwały powiększają jego majątek. Ponadto przychody należne to wszelkiego rodzaju przychody, co do których przysługuje podatnikowi uprawnienie do ich dochodzenia, czyli takie, które wynikają z konkretnego stosunku prawnego. „Należność” odnosi się zarówno do możliwości dochodzenia konkretnego świadczenia oraz do powinności jego spełnienia. Oznacza to, że powstanie przychodów należnych związane jest z powstaniem wierzytelności. Ponieważ wierzytelność to termin wywodzący się z prawa cywilnego, to przychodami należnymi są przychody wymagalne w rozumieniu prawa cywilnego, tj. możliwe do prawnie skutecznego ich dochodzenia.

Stosownie do art. 14 ust. 1c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Z tego przepisu wynika, że przychód powstaje – co do zasady – w dniu wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi albo częściowego wykonania usługi. Jeżeli jednak przed tym dniem zostanie wystawiona faktura albo zostanie uregulowana należność, to przychód powstanie odpowiednio wcześniej.

Nie można jednak utożsamiać pojęcia ,,uregulowania należności”, o którym mowa w art. 14 ust. 1c pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z otrzymaną zaliczką bądź przedpłatą. Pobranych wpłat lub zarachowanych należności na poczet usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych, nie zalicza się bowiem do przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. Stanowi o tym art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Z przedstawionego we wniosku opisu wynika, że prowadzi Pan jednoosobową działalność gospodarczą, m.in. w zakresie doradztwa oraz pośrednictwa w transakcjach z szeroko pojętego rynku usług budowlanych i usług w zakresie wykonawstwa robót budowlanych. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej zawiera Pan umowy o współpracy, w ramach których zobowiązuje się do poszukiwania klientów/nabywców usług i towarów swoich kontrahentów, promocji ofert kontrahentów, rekomendowania kontrahentów i ich ofert wśród ostatecznych klientów/nabywców, zwiększenia możliwości zawarcia umowy między kontrahentem oraz ostatecznym klientem/nabywcą, udzielania bieżących konsultacji technicznych i jakościowych zarówno na etapie ofertowania, jak i realizacji umów, doradzania w zakresie doboru technologii wykonawczych, nadzoru nad prawidłowością realizowanych dostaw/świadczonych usług oraz podejmowania czynności mających na celu dążenie do terminowej zapłaty przez klienta końcowego na rzecz kontrahenta. W umowach z kontrahentami wynagrodzenie jest ustalane w sposób prowizyjny na zasadzie x – wynagrodzenie należne jest tylko w przypadku ziszczenia się następujących przesłanek: zawarcia umowy między kontrahentem oraz ostatecznym klientem/nabywcą usług lub towarów kontrahenta, wykonania umowy zawartej między kontrahentem oraz ostatecznym klientem/nabywcą usług lub towarów kontrahenta, otrzymania wynagrodzenia przez kontrahenta od klienta końcowego. Pana wynagrodzenie rozliczane jest w cyklach miesięcznych na podstawie kwot faktycznie otrzymanych przez Pana kontrahenta od klienta końcowego. Strony nie przewidziały zwłaszcza zapłaty za realizację poszczególnych czynności (tj. np. przygotowania oferty, podpisania umowy). Płatność należna jest tylko i wyłącznie w przypadku faktycznego otrzymania kwoty przez kontrahenta. Nie wystawia Pan faktury wcześniej niż w chwili zrealizowania usługi oraz nie otrzymuje należności wcześniej niż przed otrzymaniem wynagrodzenia przez kontrahenta od końcowego wykonawcy.

Skoro – oprócz Pana działań zmierzających od zawarcia i wykonania umowy między kontrahentem a ostatecznym klientem/nabywcą – Pana zadaniem jest również doprowadzenie do tego, aby kontrahent otrzymał swoje wynagrodzenie z tytułu sprzedaży towarów/wykonania usług – stwierdzam, że wykonanie usługi ma miejsce właśnie w dacie otrzymania tego wynagrodzenia przez kontrahenta. W tej dacie powstaje obowiązek ujęcia jako przychodów podatkowych Pana wynagrodzenia z tytułu wykonania przez Pana usługi na rzecz danego kontrahenta.

Reasumując – na gruncie art. 14 ust. 1 i ust. 1c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w przypadku opisanym w stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym, obowiązek podatkowy powstaje w dacie wykonania usługi, tj. w chwili otrzymania przez kontrahenta wynagrodzenia od ostatecznego klienta/nabywcy.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

–stanu faktycznego, który Pan przedstawił, i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia,

–zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił, i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

W zakresie podatku od towarów i usług wniosek został rozstrzygnięty odrębnym pismem.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (tj. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2561 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).