Interpretacja indywidualna z dnia 16 czerwca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-3.4012.186.2023.3.MS

Uznanie, że zbycie Oddziału X w ramach podziału przez wydzielenie nie podlega opodatkowaniu na podstawie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

Państwa wniosek z (...) r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczący uznania, że zbycie Oddziału X w ramach podziału przez wydzielenie nie podlega opodatkowaniu na podstawie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, wpłynął (…) r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca Spółka A Sp. z o.o. jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych z rezydencją podatkową na terenie RP oraz czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, zwanym dalej Spółką, A Sp. z o.o.

Strukturę organizacyjną Spółki określa Regulamin organizacyjny wraz z załącznikiem - schematem struktury organizacyjnej Spółki wprowadzony Zarządzeniem Wewnętrznym nr (…) Prezesa Zarządu A Sp. z o.o. z dn. (…) r.

Zgodnie z tym Regulaminem struktura organizacyjna przedsiębiorstwa Spółki jest wieloszczeblowa - typu funkcjonalnego dla komórek organizacyjnych.

W Spółce wyróżnia się między innymi Pion ds. Logistyki, który podlega Członkowi Zarządu ds. Logistyki. W ramach tego pionu funkcjonuje Oddział X (dalej X, Oddział). Oddział ten został utworzony na podstawie Uchwały nr (…) z dnia (…) r. Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników. Oddział X jest wpisany do Krajowego Rejestru Sądowego i jest oddziałem samobilansującym się. W skład X wchodzą Dział Z i Dział Y.

Do zadań X należy między innymi:

- nadzór nad posiadaną przez Spółkę flotą samochodową, w tym zgłaszanie zapotrzebowania na zakup nowych i sprzedaży wyeksploatowanych środków transportu,

- zawieranie umów cywilnoprawnych z kierowcami oraz rozliczanie ich czasu pracy,

- zlecanie przeprowadzania kontroli kierowców oraz analiza otrzymywanych raportów z kontroli,

- realizacja obowiązku sprawozdawczości z Obszaru Transportu,

- monitoring, optymalizacja kosztowa i jakościowa działalności transportowej Spółki,

- nadzór nad harmonogramowaniem dostaw i realizacją zamówień wykonywanych przez flotę własną,

- bezpośredni nadzór i kontrola nad pracą podległych komórek, w skład których wchodzą: Dział Z i Dział Y.

Dział Y zajmuje się przede wszystkim organizowaniem przejazdów taboru floty własnej oraz dostawami zbywanych przez Spółkę towarów do klienta taborem własnym, a Dział Z w szczególności zapewnieniem ciągłości ruchu pojazdów oraz prowadzeniem dokumentacji transportowej taboru floty własnej.

X dla potrzeb wyodrębnienia finansowego prowadzi ewidencję osiąganych przychodów oraz ponoszonych wydatków, które są ewidencjonowane według Miejsc Ponoszenia Kosztów (dalej MPK). X zdefiniował następujące MPK: (…). MPK zdefiniowane są również dla poszczególnych ciągników siodłowych, naczep, cystern, autocystern, przyczep, które identyfikowane są po numerach rejestracyjnych oraz indywidualnych numerach nadanych na potrzeby MPK - są to (…). Oprócz powyższych utworzone zostały MPK na potrzeby księgowania samochodów osobowych użytkowanych przez Oddział X - MPK w grupie Flota Osobowa oraz kosztów ogólnozakładowych i zarachowań - MPK w grupie Koszty ogólnozakładowe. W oparciu o poszczególne MPK tworzony jest plan kosztowy na dany rok.

Oddział X w realizacji transportu drogowego wykorzystuje zespół składników składający się z autocystern do przewozu paliw płynnych, zestawów (ciągników siodłowych z naczepą), do przewozu paliw gazowych, zestawów do przewozu paliw płynnych, zestawów do przewozu paliw lotniczych, przyczep. Wyżej wymienione składniki stanowią w części własność Spółki, a w części są leasingowane lub dzierżawione. Na zespół składników majątkowych X składają się również tablety, elementy systemu Tacho, program Tacho Scan4, rejestratory GPS, radia CB, system zabezpieczeń przed przepełnieniem, lodówki samochodowe, laptopy, monitory, telefony komórkowe. Wartość księgowa wykorzystywanego do realizacji zadań gospodarczych przez X majątku to kwota (…) złotych.

Na dzień (…) roku X sporządził bilans oddziału, w którym wykazał między innymi wartość zobowiązań i należności związanych z prowadzoną przez Oddział X działalnością w zakresie transportu, wartość majątku wykorzystywanego do wykonywania tej działalności oraz pozostałe dane. X sporządził również za (…) rok RZiS i wykazał w nim przychody i koszty poniesione w związku z prowadzoną działalnością operacyjną oraz ustalił wynik finansowy na tej działalności.

Oddział X liczy (…) osób zatrudnionych na podstawie umów o pracę i umów zlecenia realizujący na co dzień zadania w zakresie transportu drogowego.

Przedmiotem działalności Spółki jest sprzedaż paliw płynnych i gazu. Spółka zawierając umowy na sprzedaż paliw płynnych i gazu w tych umowach zobowiązuje się do dostarczania przedmiotowych towarów do klienta, o ile jest on realizacją takich dostaw zainteresowany. Zgodnie z zapisami umów sprzedaży towarów - koszty transportu stanowią element ostatecznej ceny za paliwa i gazu, a wysokość kosztów transportu nie jest wskazywana odrębnie w umowie. W związku z tak ukształtowaną strategią biznesową Spółka nie fakturuje odrębnie świadczonych usług transportowych związanych ze sprzedażą towarów. Wartość świadczonych w powyższy sposób usług transportowych ujmowana jest w przychodach X.

Spółka świadczy usługi transportu paliw (…) na rzecz (…).

Kwoty należne z tytułu wykonywania tych usług ujmowane są w przychodach X. Wykonywanie tych usług jest dokumentowane przez Spółkę fakturami.

Spółka przy wykonywaniu transportu towarów zleca również podmiotom zewnętrznym świadczenie usług w tym zakresie, ze względu na ograniczoną liczbę posiadanych pojazdów.

A Sp. z o.o. posiada zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego oraz licencję dotyczącą międzynarodowego zarobkowego przewozu drogowego rzeczy.

Jedyny Udziałowiec A Sp. z o.o. planuje w najbliższym czasie dokonać podziału Spółki poprzez wydzielenie z niej Oddziału X i przeniesienie go do innej spółki z Grupy (…).

Na dzień sporządzenia wniosku oraz na dzień dokonania podziału Spółki X stanowi i będzie stanowił zespół składników materialnych i niematerialnych wyodrębniony funkcjonalnie w istniejącym przedsiębiorstwie A Sp. z o.o. - jest oddziałem wpisanym do Krajowego Rejestru Sądowego, został fizycznie wyodrębniony w strukturze organizacyjnej Spółki, posiada przypisanych do niego pracowników oraz wyposażenie, środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne.

Odział X mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania z zakresu transportu drogowego.

X jest na tyle zorganizowany, że mógłby samodzielnie wykonywać zadania i prowadzić działalność bez udziału pozostałych struktur przedsiębiorstwa Spółki.

W wyniku podziału przez wydzielenie nastąpi przejęcie przez nabywcę pracowników X w trybie przewidzianym w art. 23¹ Kodeksu Pracy.

Nabywca X po dokonaniu podziału Spółki będzie miał możliwość kontynuowania działalności w zakresie transportu drogowego w oparciu o składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład X.

Nabywca X będzie kontynuował działalność oddziału A Sp. z o.o. w zakresie transportu drogowego.

Grupa (…) realizując strategię (…) systematycznie dąży do podniesienia efektywności operacyjnej, maksymalizując utylizację aktywów logistycznych przy jednoczesnej optymalizacji kosztów oraz utrzymaniu ciągłości podaży produktów rafineryjnych oraz petrochemicznych.

Nabycie oraz maksymalizacja utylizacji aktywów logistycznych w G (…), rozbudowa oraz modernizacja kluczowej infrastruktury, wykorzystanie potencjału własnych spółek przewozowych oraz potencjału na rynku ma pozwolić zabezpieczyć potrzeby biznesowe Grupy.

Na tej podstawie po przeprowadzeniu szeregu analiz biznesowych i ekonomicznych rozpoczęto prace, które dążą do wzmocnienia miedzy innymi logistyki drogowej. Początek tych prac jest datowany na (…) rok.

Jednym z kluczowych elementów strategii jest koncentracja floty drogowej oraz związanych z nim usług transportu produktów (…) w jednym podmiocie Spółce X oraz rozwój tej Spółki.

W ramach realizacji powyższej strategii w G (…) nastąpi wydzielenie działalności transportowej A Sp. z o.o. do spółki transportowej X Sp. z o.o.

Pytanie w zakresie podatku od towarów i usług

Czy zbycie Oddziału X w ramach podziału przez wydzielenie podlega opodatkowaniu na podstawie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług?

Państwa stanowisko w sprawie

Spółka uważa iż, planowany jej podział przez wydzielenie nie będzie skutkował powstaniem przychodu w oparciu o przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ zbywany majątek będący przedmiotem podziału stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu wskazanych powyżej przepisów tych ustaw.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 9) o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej updop), przychodami, z zastrzeżeniem przewidzianym w ustawie, są w szczególności: w spółce podlegającej podziałowi, jeżeli majątek przejmowany na skutek podziału, a przy podziale przez wydzielenie majątek przejmowany na skutek podziału lub majątek pozostający w spółce, nie stanowią zorganizowanej części przedsiębiorstwa - wartość rynkowa składników majątkowych przeniesionych na spółki przejmujące lub nowo zawiązane ustalona na dzień poprzedzający dzień podziału lub wydzielenia, przy czym przepisy art. 14 ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio.

Zgodnie z art. 6 pkt 1) ustawy o podatku od towarów i usług (dalej ustawa o VAT), przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Zgodnie z art. 4a pkt 4) ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zorganizowana część przedsiębiorstwa - oznacza organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Natomiast art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług, definiuje zorganizowaną część przedsiębiorstwa - jako organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Jak wynika z obu powyżej wskazanych definicji, które są ze sobą zbieżne, zespół składników materialnych i niematerialnych funkcjonujący w istniejącym przedsiębiorstwie stanowi zorganizowaną część tego przedsiębiorstwa, jeśli jest w nim organizacyjnie i finansowo wyodrębniony i może realizować przypisane mu zadania gospodarcze.

Wyodrębnienie organizacyjne może nastąpić poprzez utworzenie oddziału zarejestrowanego w Krajowym Rejestrze Sądowym, poprzez utworzenie oddziału/wydziału/działu w strukturze organizacyjnej jednostki w miejscu głównej siedziby/głównej działalności lub zlokalizowanie w innej miejscowości niż główna siedziba/główne miejsce działalności jednostki.

W opinii Spółki, funkcjonujący w jej strukturach Oddział X spełnia kryterium wyodrębnienia organizacyjnego - jest zarejestrowany w Krajowym Rejestrze Sądowym, jest wydzielony w strukturze organizacyjnej Spółki, posiada wydzielone wewnętrzne działy - Dział Z i Dział Y, jego pracami kieruje Dyrektor, posiada zatrudnionych pracowników, zostały do niego przyporządkowane składniki majątku Spółki.

Wyodrębnienie funkcjonalne istnieje wtedy, jeśli zorganizowana część przedsiębiorstwa może stanowić odrębne przedsiębiorstwo realizujące określone zadania gospodarcze, a całość przenoszonych składników majątkowych pozwoli jej na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej.

W opinii Spółki, wydzielony w jej strukturach Oddział X może stanowić odrębne przedsiębiorstwo realizujące zadania gospodarcze polegające na świadczeniu usług przewozu paliw płynnych i gazu. Jest wyposażony we wszystkie składniki majątku, które są funkcjonalnie związane z rodzajem prowadzonej przez X działalności, czyli transportem drogowym i przy użyciu których ta działalność jest przez Oddział cały czas prowadzona i mogła by być prowadzona samodzielnie przez X w przyszłości, a nie w ramach Spółki. X posiada również wiedzę jaki wynik finansowy na tej działalności obecnie realizuje.

Wyodrębnienie finansowe może nastąpić poprzez prowadzenie ewidencji księgowej operacji gospodarczych zorganizowanej części przedsiębiorstwa na wyodrębnionych kontach księgowych, poprzez wydzielenie w zakładowym planie osobnych kont i centrów kosztów służących odrębnej ewidencji przychodów i kosztów związanych z działalnością oraz majątkiem zorganizowanej części przedsiębiorstwa oraz zarówno poprzez ustalenie regulaminu prowadzenia rozrachunku wewnętrznego, jak również poprzez przyporządkowanie ponoszonych wydatków do miejsc powstawania kosztów w wyniku czego następuje powiązanie danych finansowych z działalnością operacyjną zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

W opinii Spółki, funkcjonujący w jej strukturach Oddział X spełnia kryterium wyodrębnienia finansowego, ponieważ w ramach analizy kosztów prowadzona jest ewidencja ponoszonych wydatków przez X, które są ewidencjonowane według Miejsc Ponoszenia Kosztów oraz prowadzona jest ewidencja osiąganych przez X przychodów, w wyniku powyższego następuje powiązanie danych finansowych z działalnością operacyjną Oddziału. Na podstawie tych danych X za dany rok sporządza bilans oraz RZiS, na podstawie którego ustala swój wynik finansowy.

Wobec powyższego należy wskazać, iż wydzielony w jej strukturze Oddział X spełnia przesłanki do uznania go za zorganizowaną część przedsiębiorstwa zarówno w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, jak i ustawy o podatku od towarów i usług.

Skoro Oddział X stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa to na podstawie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przy planowanym podziale Spółki przez wydzielenie nie wystąpi przychód, ponieważ przejmowany na skutek podziału majątek stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

Planowany podział przez wydzielenie nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ przepisów ustawy o VAT nie stosuje się do transakcji zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Na poparcie swojego stanowiska w niniejszej sprawie Spółka wskazuje następujące interpretacje indywidualne: z dnia 15 lutego 2023 r. nr 0113-KDIPT1-3.4012.649.2022.4.MK, z dnia 20 lutego 2023 r. nr 0111-KDIB1-1.4010.831.2022.2.KM, z dnia 21 lutego 2023 r. nr 0111-KDIB1-2.4010.743.2022.4.AW.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz.U. z 2022 r., poz. 931, ze zm.; dalej jako: „ustawa” lub „ustawa o VAT”):

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, że:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ( ).

Stosownie do art. 6 pkt 1 ustawy:

Przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Pojęcie „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawa towarów”, w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego (aportu) itp.

Przepis art. 2 pkt 27e ustawy o VAT stanowi, że:

Pod pojęciem zorganizowanej części przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Zorganizowana część przedsiębiorstwa, jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, że najistotniejsze dla przedmiotowego zagadnienia jest ustalenie, czy przenoszony majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu. Podstawowym wymogiem dla uznania, że transakcja dotyczy zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest więc to, aby stanowiła ona zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze. Organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące „część przedsiębiorstwa” powinny posiadać cechę zorganizowania. Cecha ta powinna występować w „istniejącym przedsiębiorstwie”, a więc w ramach prowadzonej działalności i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa.

Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.

Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość – obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona – obiektywnie oceniając – posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

W związku z powyższym, w rozumieniu przepisów podatkowych, aby określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.

Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.

Reasumując, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:

1. istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania;

2. zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie;

3. składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych;

4. zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Zaznaczenia wymaga, że definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa, zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e ustawy, nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy, który wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie składników majątkowych i niemajątkowych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy zaś zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.

O tym, czy nastąpiło zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

Aby zatem ocenić czy w danej, konkretnej sytuacji mamy do czynienia ze zbyciem zorganizowanej części przedsiębiorstwa należy dokładnie przeanalizować zarówno to jakie składniki majątku będą przedmiotem zbycia, ale także czy istniejące między nimi funkcjonalne zależności pozwolą na kontynuowanie działalności zbywanej zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Przy dokonaniu tej analizy pomocne, a czasami nawet niezbędne mogą okazać się orzeczenia TSUE.

W zakresie braku obowiązku opodatkowania m.in. czynności zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z dnia 27 listopada 2003 r. w sprawie Zita-Modes C-497/01 „(...) pojęcie zbycia, czy to za wynagrodzeniem, czy też bez lub w charakterze aportu wniesionego do spółki, całości aktywów lub jej części, należy interpretować tak, iż obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa, włącznie z jego rzeczowymi składnikami oraz, w zależności od konkretnego przypadku, składnikami materialnymi, które łącznie, stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej, natomiast nie obejmuje ono zwykłego zbycia aktywów, takiego jak sprzedaż zapasów produktów”. Z orzeczenia tego wynika ponadto, że – w świetle tej normy Dyrektywy 2006/112/WE Rady – nabywca całości lub części majątku podatnika powinien mieć zamiar prowadzenia działalności nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie działać tylko w celu niezwłocznego zlikwidowania danej działalności oraz sprzedaży ewentualnych zapasów.

Podobnie Trybunał wypowiedział się w wyroku z dnia 10 listopada 2011 r. w sprawie C-444/10 Finanzamt Lüdenscheid przeciwko Christel Schriever, wskazując, że regulacja art. 5 (8) VI Dyrektywy Rady (obecnie art. 19 Dyrektywy 112) obejmuje przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą, nie obejmuje zaś samego zbycia towarów, jak sprzedaż zapasu produktów. Jak wskazuje Trybunał, stwierdzenie, że nastąpiło przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu art. 19 Dyrektywy 112, wymaga by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej. Kwestię, czy całość ta musi obejmować określone dobra, zarówno ruchome, jak i nieruchome, należy rozpatrywać z punktu widzenia charakteru prowadzonej działalności gospodarczej.

Jak już powyżej wyjaśniono, zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jak o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników. Przy tym punktem odniesienia jest tutaj rola jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa w momencie przekazania określonych składników majątkowych (na ile stanowią w nim, w tym momencie, wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

Stosownie do postanowień art. 528 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 1467, ze zm.; dalej jako: „KSH” lub „Kodeks spółek handlowych”):

Spółkę kapitałową można podzielić na dwie albo więcej spółek kapitałowych.

Natomiast zgodnie z art. 529 § 1 pkt 4 Ksh:

Podział może być dokonany przez przeniesienie części majątku spółki dzielonej na istniejącą spółkę lub na spółkę nowo zawiązaną (podział przez wydzielenie).

Stosownie do art. 531 § 1 Ksh:

Spółki przejmujące lub spółki nowo zawiązane powstałe w związku z podziałem wstępują z dniem podziału bądź z dniem wydzielenia w prawa i obowiązki spółki dzielonej, określone w planie podziału.

Zgodnie z art. 531 § 2 Ksh:

Na spółkę przejmującą lub spółkę nowo zawiązaną powstałą w związku z podziałem przechodzą z dniem podziału bądź z dniem wydzielenia w szczególności zezwolenia, koncesje oraz ulgi, pozostające w związku z przydzielonymi jej w planie podziału składnikami majątku spółki dzielonej, a które zostały przyznane spółce dzielonej, chyba że ustawa lub decyzja o udzieleniu zezwolenia, koncesji lub ulgi stanowi inaczej.

Cechą szczególną trybu podziału spółki wskazanego w art. 529 § 1 pkt 4 Ksh jest to, że spółka dzielona nie przestaje istnieć, nie traci swojej podmiotowości prawnej, a jedynie zmniejsza swój majątek o część, która jest przenoszona do istniejącego podmiotu (następuje tylko przeniesienie części majątku tej spółki na inną spółkę już istniejącą lub nowo zawiązaną).

Wątpliwości Spółki dotyczą uznania, że zbycie Oddziału X w ramach podziału przez wydzielenie nie podlega opodatkowaniu na podstawie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

Zestawiając przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego z przywołanymi przepisami prawa oraz orzecznictwem TSUE, wskazać należy, że planowany do przeniesienia zespół składników majątkowych stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa Spółki. Jak bowiem wskazała Spółka, ww. zespół składników majątkowych charakteryzuje się wyodrębnieniem na płaszczyznach organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej.

Wyodrębnienie organizacyjne X nastąpiło na podstawie Uchwały nr (…) z dnia (…) r. Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników, w której szczegółowo wskazane zostały przydzielone do niego zasoby majątkowe (materialne i niematerialne), pozwalające na kontynuację dotychczasowej działalności gospodarczej.

Oddział X w realizacji transportu drogowego wykorzystuje zespół składników składający się z autocystern do przewozu paliw płynnych, zestawów (ciągników siodłowych z naczepą), do przewozu paliw gazowych, zestawów do przewozu paliw płynnych, zestawów do przewozu paliw lotniczych, przyczep. Na zespół składników majątkowych X składają się również tablety, elementy systemu Tacho, program Tacho Scan4, rejestratory GPS, radia CB, system zabezpieczeń przed przepełnieniem, lodówki samochodowe, laptopy, monitory, telefony komórkowe.

Oddział X jest wpisany do Krajowego Rejestru Sądowego i jest oddziałem samobilansującym się. W skład X wchodzą Dział Z i Dział Y. W wyniku podziału przez wydzielenie nastąpiło przejęcie przez nabywcę pracowników X w trybie przewidzianym w art. 23¹ Kodeksu Pracy.

Wyodrębnienie funkcjonalne przejawia się w wydzielonym zespole składników materialnych i niematerialnych. X posiada przypisanych do niego pracowników oraz wyposażenie, środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne. Odział X mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania z zakresu transportu drogowego. X jest na tyle zorganizowany, że mógłby samodzielnie wykonywać zadania i prowadzić działalność bez udziału pozostałych struktur przedsiębiorstwa Spółki.

Wyodrębnienie finansowe przejawia się w tym, że X dla potrzeb wyodrębnienia finansowego prowadzi ewidencję osiąganych przychodów oraz ponoszonych wydatków, które są ewidencjonowane według Miejsc Ponoszenia Kosztów. W oparciu o poszczególne MPK tworzony jest plan kosztowy na dany rok. X sporządził bilans oddziału, w którym wykazał między innymi wartość zobowiązań i należności związanych z prowadzoną przez Oddział X działalnością w zakresie transportu, wartość majątku wykorzystywanego do wykonywania tej działalności oraz pozostałe dane. X sporządził również za (…) rok RZiS i wykazał w nim przychody i koszty poniesione w związku z prowadzoną działalnością operacyjną oraz ustalił wynik finansowy na tej działalności.

Składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład X będą umożliwiały nabywcy kontynuowanie działalności w zakresie transportu drogowego i nabywca X po dokonaniu podziału Spółki będzie kontynuował działalność w zakresie transportu drogowego w oparciu o składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład X.

Sposób wyodrębnienia składników materialnych i niematerialnych podlegających wydzieleniu, które mają być zbyte do Spółki przejmującej, wskazuje, że nastąpiło wyodrębnienie organizacyjne, funkcjonalne i finansowe działalności X. Składniki wskazane powyżej są i będą na dzień zbycia zdolne do funkcjonowania jako niezależne przedsiębiorstwo realizujące dotychczasowe zadania. Powyższe okoliczności wskazują zatem, że ww. składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład X stanowią zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.

W konsekwencji powyższego, zbycie Oddziału X w ramach podziału przez wydzielenie, wraz ze składnikami materialnymi i niematerialnymi, nie podlega opodatkowaniu VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.

Tym samym Państwa stanowisko należy uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja dotyczy wyłącznie zakresu podatku od towarów i usług w odniesieniu do pytania nr 2. W zakresie podatku dochodowego od osób prawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Organ informuje, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa wniosku (zadanego pytania), w odniesieniu do opisanego zdarzenia przyszłego. Zauważyć bowiem należy, że to wyłącznie Państwo, w treści składanego wniosku, kształtujecie jego zakres przedmiotowy. Zatem kwestie, które nie zostały objęte pytaniem wskazanym we wniosku, nie mogą być rozpatrzone – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.

Odnosząc się do powołanych przez Państwa interpretacji wskazać należy, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych oraz konkretnych stanów prawnych i nie mają mocy prawa powszechnie obowiązującego co oznacza, że należy je traktować indywidualnie (por. prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z 27 marca 2015 r., sygn. akt III SA/Łd 109/15).

Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny/zdarzenia przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywać się będzie ze stanem faktycznym/zdarzeniem przyszłym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego, jak również w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 239, dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA).

Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.