Data publikacji: 2006-12-14
Zwrot różnicy podatku
Z istoty podatku od towarów i usług wynika, iż wskutek rozliczenia między podatkiem należnym a podatkiem naliczonym powstaje za dany (miesięczny) okres rozliczeniowy zobowiązanie podatkowe (na podatniku ciąży wówczas obowiązek wpłaty do urzędu skarbowego kwoty podatku) bądź też kwota do zwrotu lub kwota do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy. Ustawa o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym stanowi, że w przypadku gdy kwota podatku naliczonego jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę podatku należnego za następne okresy. Różnica podatku zostaje natomiast zwrócona przez urząd skarbowy, gdy całość lub część sprzedanych przez podatnika towarów opodatkowana jest stawką niższą niż podstawowa - 22 proc. Reasumując, gdy podatek naliczony jest wyższy od należnego, zwrot może być bezpośredni, tj. z urzędu skarbowego - jako różnica podatku, lub pośredni, czyli jako kwota do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy.
ZAGADNIENIA OGÓLNE
Podatnik, dokonując rozliczeń na potrzeby VAT, operuje dwiema wartościami, określanymi jako podatek należny i podatek naliczony. Podatek należny stanowi iloczyn wartości dokonanej sprzedaży (netto bez podatku) oraz stawki podatku właściwej dla sprzedaży towaru lub usługi. Podatek naliczony jest natomiast związany z zakupionymi towarami i usługami i zawiera się jest w cenie nabytych towarów lub usług. Omawianego rozliczenia dokonuje się za okresy miesięczne.
W sytuacji gdy kwota podatku naliczonego przewyższa kwotę podatku należnego, podatnik może uzyskać zwrot tej różnicy. Niemniej jednak art. 21 ust. 1 i 2 ustawy o VAT nie daje możliwości dokonywania wyboru, przez podatnika lub urząd skarbowy, formy zwrotu różnicy podatku. Gdy podatnik sprzedaje towary opodatkowane stawką niższą niż 22 proc., otrzymuje zwrot nadwyżki podatku naliczonego nad podatkiem należnym bezpośrednio z urzędu skarbowego (zwrot bezpośredni).
Artykuł 21 ust. 3 ustawy o VAT stwarza korzystną sytuację dla podatników realizujących inwestycje. Podatnikowi przysługuje bowiem na podstawie tego przepisu zwrot bezpośredni w danym okresie rozliczeniowym podatku naliczonego od tych inwestycji. Zgodnie z powołanym przepisem podatnikom dokonującym sprzedaży towarów opodatkowanych wyłącznie stawką 22 proc., u których podatek naliczony jest wyższy od podatku należnego, przysługuje zwrot różnicy podatku z urzędu skarbowego w kwocie nie wyższej od kwoty podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług, które na podstawie odrębnych przepisów są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji. Jest to jedyny przypadek uprawniający podatnika do żądania zwrotu bezpośredniego pomimo dokonania sprzedaży opodatkowanej według stawki podstawowej.
