Wyrok NSA z dnia 15 maja 2018 r., sygn. I FSK 990/16

Podatek od towarów i usług

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Janusz Zubrzycki (sprawozdawca), Sędzia NSA Hieronim Sęk, Sędzia WSA del. Bożena Dziełak, Protokolant Marek Wojtasiewicz, po rozpoznaniu w dniu 15 maja 2018 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Ministra Finansów (obecnie Szefa Krajowej Administracji Skarbowej) od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 2 marca 2016 r. sygn. akt I SA/Gd 26/16 w sprawie ze skargi Gminy M. na interpretację indywidualną Ministra Finansów z dnia 7 września 2015 r. nr ITPP2/4512-628/15/AP w przedmiocie podatku od towarów i usług 1) oddala skargę kasacyjną, 2) zasądza od Szefa Krajowej Administracji Skarbowej na rzecz Gminy M. kwotę 480 (słownie: czterysta osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

1. Wyrok Sądu pierwszej instancji i przedstawiony przez ten Sąd tok postępowania przed organami.

1.1. Wyrokiem z 2 marca 2016 r. w sprawie I SA/Gd 26/16 ze skargi Gminy M. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku uchylił interpretację indywidualną Ministra Finansów z 7 września 2015 r. w przedmiocie podatku od towarów i usług.

1.2. Przedstawiając stan sprawy Sąd I instancji podał, że Gmina we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie podatku od towarów i usług wskazała, iż jest zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym. W lipcu 2014 r. rozpoczęła realizację inwestycji, polegającej na budowie targowiska miejskiego. Inwestycja objęła budowę zadaszonego pasażu wraz z boksami handlowymi, pomieszczeniem socjalnym z toaletami i śmietnikiem, a także przyłącza: kanalizacji sanitarnej, kanalizacji deszczowej, sieci wodociągowej, gazowe oraz zasilania elektroenergetycznego, zjazd z drogi gminnej, drogi wewnętrzne, miejsca postojowe, plac zabaw, oświetlenie i monitoring terenu. Inwestycja zakończyła się w kwietniu 2015 r., a obiekt faktycznie zaczął funkcjonować 28 maja 2015 r. Ponoszone wydatki były dokumentowane fakturami VAT z wykazanymi na nich kwotami podatku naliczonego. Gmina od początku planowała wykorzystywać inwestycję do czynności opodatkowanych VAT. Świadczy o tym fakt, że już na etapie planowania projektu, uchwałą Rady Miasta z 26 czerwca 2013 r., wprowadzono regulamin targowiska, który przewidywał możliwość dzierżawy boksów handlowych oraz odpłatnej rezerwacji miejsc targowych. Następnie, jeszcze w czasie trwania inwestycji, Gmina dokonała zmiany ww. regulaminu, w celu doprecyzowania zasad udostępniania targowiska w zakresie rezerwacji miejsc handlowych (uchwała Rady Miasta z 25 lutego 2015 r.). Wprowadzone zmiany miały charakter organizacyjny - uregulowano sposób poboru i pokwitowania opłat rezerwacyjnych oraz zasady zajmowania miejsc handlowych. Przyjęta w ww. dokumentach koncepcja w pełni komercyjnego wykorzystania targowiska przez Gminę była realizowana jeszcze przed formalnym oddaniem obiektu do użytkowania. Przetarg na dzierżawę miejsc handlowych został przeprowadzony w grudniu 2014 r., a pierwsze umowy zawarto w lutym 2015 r. Wdrożona koncepcja zakłada, że wszystkie boksy handlowe są przedmiotem długoterminowych umów dzierżawy, a wszyscy pozostali handlujący, niekorzystający z boksów (prowadzący sprzedaż np. z ręki) zostali zobowiązani do opłacania opłaty rezerwacyjnej. Umowy dzierżawy zawierane są bezpośrednio przez Gminę w Urzędzie Miasta. Gmina wystawia faktury VAT dokumentujące świadczenie usług dzierżawy i uzyskuje dochody w postaci czynszów dzierżawnych wraz z doliczonym podatkiem VAT. Z kolei w przypadku opłat rezerwacyjnych, Gmina korzysta ze wsparcia administratora targowiska - Zakładu Nieruchomości Komunalnych (ZNK), będącego samorządowym zakładem budżetowym. Na podstawie odpłatnej umowy o administrowanie, ZNK został upoważniony m.in. do sprzedaży rezerwacji miejsc handlowych w imieniu i na rzecz Gminy, poboru opłat rezerwacyjnych wraz z doliczonym podatkiem VAT oraz wystawiania faktur/paragonów. ZNK przekazuje faktury/paragony do Gminy, gdzie są księgowane oraz wpłaca zebrane środki pieniężne do Gminy, za co otrzymuje wynagrodzenie. Powyższe czynności prawne i faktyczne ZNK wykonuje w imieniu i na rzecz Gminy. Stroną umów rezerwacyjnych jest wyłącznie Gmina. Gmina występuje jako sprzedawca na fakturach (paragonach) dokumentujących usługi rezerwacji miejsc handlowych. Usługi dzierżawy boksów, jak i rezerwacji miejsc handlowych, są deklarowane dla potrzeb VAT (jako sprzedaż opodatkowana) przez Gminę. Podatek VAT jest odprowadzany do właściwego dla Gminy urzędu skarbowego. Na targowisku pobierane są również opłata targowa oraz - w przypadku dzierżawców boksów - podatek od nieruchomości (zgodnie z ustawą z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 95 poz. 613 ze zm., dalej: u.p.o.l.). Koszty utrzymania targowiska (w tym np. koszty mediów i sprzątania) ciążą na administratorze (ZNK). Umowy dotyczące mediów (tj. dostawy wody, energii elektrycznej, odprowadzania ścieków i wywozu śmieci) handlujący zawierają bezpośrednio z ZNK. ZNK obciąża na tej podstawie handlujących kosztami mediów, które sam ponosi nabywając usługi w tym zakresie od dostawców. Jedynie dzierżawcy boksów handlowych mają możliwość zawierania umów bezpośrednio z dostawcą.