Wyrok WSA w Olsztynie z dnia 27 lutego 2024 r., sygn. II SA/Ol 948/23

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodnicząca sędzia WSA Katarzyna Matczak Sędziowie sędzia WSA Ewa Osipuk sędzia WSA Piotr Chybicki (spr.) po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 27 lutego 2024 r. sprawy ze skargi A. K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Olsztynie z dnia [...], nr [...] w przedmiocie świadczenia pielęgnacyjnego oddala skargę.

Uzasadnienie

Z akt sprawy przekazanych wraz ze skargą do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie wynika, że 5 stycznia 2022 r. A. K.(dalej skarżąca) zwróciła się do organu pierwszej instancji z wnioskiem o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z koniecznością sprawowania opieki nad bratem J. K. Decyzją z 29 czerwca 2022 r. organ I instancji - Burmistrz Jezioran - odmówił przyznania stronie wnioskowanego świadczenia. Po rozpatrzeniu odwołania od tej decyzji, Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Olsztynie utrzymało zaskarżoną decyzję w całości w mocy. Na decyzję Kolegium A. K. wniosła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie, który - wyrokiem z 20 października 2022 r. sygn. akt. II SA/Ol 608/22 uchylił zaskarżoną decyzję oraz utrzymaną nią w mocy decyzję organu I instancji.

Decyzją z dnia 1 lutego 2023 r. działający z upoważnienia Burmistrza, Kierownik Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Jezioranach ponownie orzekł o odmowie przyznania skarżącej świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad niepełnosprawnym bratem. W uzasadnieniu decyzji organ wyjaśnił, że powodem odmowy przyznania stronie wnioskowanego świadczenia jest niespełnienie ustawowego warunku do przyznania przedmiotowego świadczenia określonego w art. 17 ust. 1a ustawy o świadczeniach rodzinnych. Organ wskazał, że drugi rodzic J. K. żyje, nie jest pozbawiony władzy rodzicielskiej oraz nie posiada orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności. W nawiązaniu do powyższego organ wskazał, że prawo do ubiegania się o świadczenie pielęgnacyjne dla osób zobowiązanych w dalszej kolejności do alimentów może nastąpić wyłącznie w sytuacji określonej w art. 17 ust. 1a ustawy o świadczeniach rodzinnych. W ocenie organu, w rozpatrywanej sprawie brak obowiązku alimentacji wobec syna nie wynika z przyczyn obiektywnych, a jedynie z wieloletnich utartych schematów działań ojca wobec syna, a siostry wobec brata. Organ wyjaśnił też, że z oświadczenia z 1 kwietnia 2022 r. wynika, że Z. K. nie zajmował się synem, a po śmierci jego matki opiekę nad J. K. przejęła wspólnie zamieszkująca z bratem siostra. Z. K. nie łoży na utrzymanie syna, nie wyraża zgody na partycypowanie w kosztach jego utrzymania; nie miał i nie ma zasądzonych z tego tytułu alimentów. Organ wskazał także, że Z. K. nie przedstawił dokumentacji potwierdzającej jego zły stan zdrowia.

Od powyższej decyzji skarżąca wniosła odwołanie. Zwróciła się o uchylenie zaskarżonej decyzji i przyznanie jej prawa do świadczenia pielęgnacyjnego w związku z opieką nad niepełnosprawnym bratem. W uzasadnieniu zarzuciła, że jej sprawa toczy się od roku, a w tym czasie nikt z pracowników MOPS ani innych instytucji nic porozmawiał z jej bratem J. K. i nie zapytał go o zdanie. Zauważyła, że jej brat absolutnie nie zgadza się na wystąpienie o alimenty od ojca, które i tak nie rozwiązałyby sprawy. Wyjaśniła, że jej ojciec porzucił rodzinę i nigdy nie starał się utrzymywać z nią relacji. Zawsze nadużywał alkoholu, jest osobą starszą, schorowaną i nadal nadużywa alkoholu. Ponadto sam również wymaga wsparcia. Zarzuciła także, że żaden z pracowników organu nie przeprowadził z jej ojcem wywiadu środowiskowego. Odwołująca podniosła, że po śmierci matki to ona sprawuje cały czas opiekę nad bratem oraz opisała szereg czynności związanych ze sprawowaniem tej opieki. Podkreśliła, że jej brat nie może pozostawać bez wsparcia drugiej osoby przez dłuższy czas.